Question
Download Solution PDFपरिधान, अपघर्षण आणि अंतर्वेषण करण्याची धातूची क्षमता काय आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFस्पष्टीकरण:
काठिण्यपणा:
- काठिण्यपणा हे धातूच्या स्क्रॅचिंग, परिधान, अपघर्षण आणि अंतर्वेषण करण्याच्या क्षमतेचे मोजमाप आहे.
- स्टीलची जास्तीत जास्त काठिण्यपणा हे त्यातील कार्बन सामग्रीचे कार्य आहे.
- कार्बनची टक्केवारी वाढल्याने ती वाढते.
धातूचे यांत्रिक गुणधर्म:
लवचिकता |
एखाद्या धातूला ताणतणावाखाली तारांमध्ये फाटल्याशिवाय काढता येते तेव्हा ते लवचिक असते असे म्हणतात. वायर ड्रॉइंग धातूच्या लवचिकतेवर अवलंबून असते. एक लवचिक धातू मजबूत आणि प्लास्टिक दोन्ही असणे आवश्यक आहे. तांबे आणि ॲल्युमिनियम ही लवचिक धातूंची उत्तम उदाहरणे आहेत. |
वर्धनीयता |
वर्धनीयता हा धातूचा गुणधर्म आहे ज्याद्वारे तो फाटल्याशिवाय हातोडा, रोलिंग इत्यादीद्वारे कोणत्याही दिशेने वाढविला जाऊ शकतो. शिसे हे वर्धनीयता धातूचे उदाहरण आहे. |
काठिण्यपणा |
काठिण्यपणा हे धातूच्या स्क्रॅचिंग, परिधान, अपघर्षण आणि अंतर्वेषणद्वारे करण्याच्या क्षमतेचे मोजमाप आहे. |
ठिसूळपणा |
ठिसूळपणा हा धातूचा गुणधर्म आहे जो तुटण्यापूर्वी कायमस्वरूपी विकृत होऊ देत नाही. कास्ट आयर्न हे ठिसूळ धातूचे उदाहरण आहे जे धक्का किंवा आघाताने वाकण्याऐवजी तुटते. |
चिवटपणा |
चिवटपणा हा धक्का किंवा आघात सहन करण्यासाठी धातूचा गुणधर्म आहे. कणखरपणा हा ठिसूळपणाच्या विरुद्ध गुणधर्म आहे. रॉट लोह हे कठीण धातूचे उदाहरण आहे. |
तन्यता |
धातूची दृढता म्हणजे तन्य शक्तींच्या प्रभावाला फाटल्याशिवाय प्रतिकार करण्याची क्षमता. मृदू पोलाद, लोखंड आणि तांबे ही दृढ धातूंची काही उदाहरणे आहेत. |
प्रत्यास्थता |
धातूची प्रत्यास्थता ही प्रयुक्त शक्ती सोडल्यानंतर त्याच्या मूळ आकारात परत येण्याची शक्ती आहे. योग्यरित्या उष्णता-उपचार केलेले वसंत ऋतु प्रत्यास्थताचे चांगले उदाहरण आहे. |
रोधकता |
हा पदार्थाचा गुणधर्म आहे ज्यामुळे तो विद्युत प्रवाहाच्या प्रवाहाला विरोध करतो. |
Last updated on Jul 16, 2025
-> The Railway Recruitment Board has scheduled the RRB ALP Computer-based exam for 15th July 2025. Candidates can check out the Exam schedule PDF in the article.
-> RRB has also postponed the examination of the RRB ALP CBAT Exam of Ranchi (Venue Code 33998 – iCube Digital Zone, Ranchi) due to some technical issues.
-> There are total number of 45449 Applications received for RRB Ranchi against CEN No. 01/2024 (ALP).
-> The Railway Recruitment Board (RRB) has released the official RRB ALP Notification 2025 to fill 9,970 Assistant Loco Pilot posts.
-> The official RRB ALP Recruitment 2025 provides an overview of the vacancy, exam date, selection process, eligibility criteria and many more.
->The candidates must have passed 10th with ITI or Diploma to be eligible for this post.
->The RRB Assistant Loco Pilot selection process comprises CBT I, CBT II, Computer Based Aptitude Test (CBAT), Document Verification, and Medical Examination.
-> This year, lakhs of aspiring candidates will take part in the recruitment process for this opportunity in Indian Railways.
-> Serious aspirants should prepare for the exam with RRB ALP Previous Year Papers.
-> Attempt RRB ALP GK & Reasoning Free Mock Tests and RRB ALP Current Affairs Free Mock Tests here