विश्वातील सर्व वस्तुमानांमधील आकर्षण बल, विशेषत: पृथ्वीच्या वस्तुमानाचे त्याच्या पृष्ठभागाजवळील वस्तूंबद्दलच्या आकर्षणास ________ म्हणतात.

संकल्पना:

• न्यूटनचा गुरुत्वाकर्षणाचा नियम: या नियमानुसार, विश्वातील प्रत्येक वस्तू इतर प्रत्येक वस्तूला एका बलाने आकर्षित करत असते, जे त्यांच्या वस्तुमानाच्या गुणाकाराच्या समानुपाती आणि त्यांच्या केंद्रांमधील अंतराच्या वर्गाच्या व्यस्तानुपाती असते.
  • बलाची दिशा ही कणांना जोडणाऱ्या रेषेवर असते.
  • सर आयझॅक न्यूटन यांनी गुरुत्वाकर्षण बलाचा शोध लावला होता.

गुरुत्व बल, F चे परिमाण पुढीलप्रमाणे:

\(F = G\frac{{{M_1}{M_2}}}{{{R^2}}}\)

येथे G = सार्वत्रिक गुरुत्व स्थिरांक, M1 = 1ल्या वस्तूचे वस्तुमान, M2 = 2ऱ्या वस्तूचे वस्तुमान आणि R = दोन वस्तूंमधील अंतर.

स्पष्टीकरण:

1. प्रत्यास्थ बल: जेव्हा एखादी स्प्रिंग संकुचित किंवा विस्तारित होते, तेव्हा प्रयुक्त होणाऱ्या बलास प्रत्यास्थ बल म्हणतात.
2. यांत्रिक बल: ज्या बलामध्ये वस्तूंमध्ये थेट संपर्क असतो, त्यास यांत्रिक बल म्हणतात. उदाहरणार्थ घर्षण बल, ताण बल इत्यादी.
3. जे बल वस्तूला पृथ्वीकडे खेचते, त्यास गुरुत्व बल म्हणतात. म्हणून पर्याय 3 योग्य आहे.
4. घर्षण बल हे विरोधी बल आहे, जे दोन पृष्ठभागांदरम्यान तयार होते, जे समान/विरुद्ध दिशेने जाण्याचा प्रयत्न करतात.

अतिरिक्त मुद्दे:

• निसर्गाचे चार मूलभूत बल आहेत:

1. गुरुत्वीय बल, 2. क्षीण केंद्रक बल, 3. विद्युतचुंबकीय बल, 4. आणि प्रभावी केंद्रक बल.

• गुरुत्वीय बल हे निसर्गतः सर्वात क्षीण बल आहे.
• केंद्रक बल हे निसर्गतः सर्वात प्रभावी बल आहे.